Thứ sử (chữ Hán: 刺史, còn được phiên âm là thích sử) là một chức quan trong thời kỳ cổ đại của lịch sử Trung Quốc và lịch sử Việt Nam, đứng đầu đơn vị giám sát, sau là đơn vị hành chính "châu".
Trung Quốc (Trung Hoa)
Chức vụ thứ sử này có từ Tây Hán. Nhà Hán theo truyền thống chia cả nước ra làm 9 khu vực gọi là 9 châu, không phải cấp hành chính. Cấp hành chính thứ 1 lúc này là quận, đứng đầu là thái thú quản lý mọi việc.
Năm 106 TCN Hán Vũ Đế đặt chức Thứ sử. Ban đầu, Thứ sử chỉ có vai trò đi tuần hành các quận trong châu để xem xét việc cai trị của các Thái thú, thăng thưởng người làm tốt, truất người làm dở, đoán xét oan ngục, lấy 6 điều giới hạn của chức vụ. Sách Hậu Hán thư, phần Chí, quyển 28 có đề cập đến 6 điều giới hạn trong chức trách của Thứ sử như sau:
Những cường hào vọng tộc trong vùng chiếm nhiều ruộng đất, vượt qua pháp luật, lấy mạnh lấn yếu, lấy đông hiếp ít
Quan vào bậc 2000 thạch (tức Thái thú) không vâng chiếu chỉ của vua và không tuân điển chế, bỏ công theo tư, vơ vét của cải, làm điều gian tham
Quan vào bậc 2000 thạch không xét các nghi án, hung dữ giết người, giận thì phạt, vui thì thưởng, phiền nhiễu hà ngược, bóc lột dân đen, làm khổ trăm họ
Quan vào bậc 2000 thạch mà lựa chọn cắt đặt không xứng đáng, thiên vị kẻ yếu, ngăn lấp kẻ hiền, che chở kẻ ngoan
Con em các quan vào bậc 2000 thạch mà cậy thần cậy thế, thỉnh thác chức vị
Quan vào bậc 2000 thạch làm trái lẽ công, a dua theo cường hào thông hành hối lộ, tổn phạm chính lệnh
Hàng năm, Thứ sử đi tuần các quận vào tháng 8 và đến đầu năm sau thì về triều đình tâu báo. Vai trò của Thứ sử thời Tây Hán tương tự như công việc của thanh tra các hoạt động của Thái thú.
Bên dưới Thứ sử, có những người giúp việc là thị trung, biệt giá, tòng sự.
Cuối thời Đông Hán, chức Thứ sử bị thay thế bằng Châu mục với đầy đủ quyền lực về quân sự lẫn dân chính.
Đến thời nhà Tùy xóa bỏ quận, thi hành 2 cấp hành chính: châu, huyện, chức thái thú bị bãi bỏ. Số huyện mỗi châu lúc này rất lớn, có thể đến trên 100.
Thời nhà Đường, tiếp tục thi hành 2 cấp hành chính: châu, huyện song châu lúc này có quy mô của quận trước đây, cả nước có đến hơn 300 châu. Cai trị châu là thứ sử với đầy đủ quyền hành chính báo cáo trực tiếp lên chinh quyền trung ương. Khi các tiết độ sứ trở thành các thống đốc quân sự ở địa phương thì thứ sử dưới quyền tiết độ sứ.
Việt Nam
Việt Nam trong thời kỳ đầu độc lập sau ngàn năm Bắc thuộc vẫn kế thừa tổ chức hành chính của thời thuộc Đường, vẫn đặt chức thứ sử đứng đầu các châu.
Đinh Công Trứ là vị quan thứ sử đầu tiên của Việt Nam. Năm 931, sau khi cùng Dương Đình Nghệ đem quân ra quét sạch quân Nam Hán, tái lập nền độc lập và tự chủ, Đinh Công Trứ được cử làm thứ sử Hoan Châu. Khi Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán, tự xưng là Ngô Vương. Đinh Công Trứ tiếp tục được phong trấn thủ châu Hoan.
👁️
16 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

**Thứ sử** (chữ Hán: 刺史, còn được phiên âm là _thích sử_) là một chức quan trong thời kỳ cổ đại của lịch sử Trung Quốc và lịch sử Việt Nam, đứng đầu đơn vị
nhỏ|phải|Điêu khắc Văn Thù Bồ Tát ở chùa Quan Âm và Hội quán Ôn Lăng thuộc Quận 5, TP.HCM **Văn-thù-sư-lợi** (zh. 文殊師利, sa. _mañjuśrī_) là tên dịch theo âm, thường được gọi tắt là **Văn-thù**,
Ung Thư - Sự Thật, Hư Cấu Và Gian Lận Và Những Phương Pháp Chữa Bệnh Không Độc Hại Những gì bạn biết về ung thư đã được tạo dựng cẩn thận và chế tác
Combo Thuần Thú Sư Ở Dị Giới ( Tập 1 +2) - Tặng sổ tay xương rồng Sổ tay xương rồng ngẫu nhiên ( 1 trong 4 hình) 1. Thuần Thú Sư Ở Dị Giới
Thuần Thú Sư Ở Dị Giới – Tập 3 ------------ Thuần Thú Sư Ở Dị Giới – Tập 3 Bản thường: 2 postcard bồi cứng in 2 mặt Bản đặc biệt: 2 postcard bồi cứng
- Tên sách: Thuần Thú Sư Ở Dị Giới (TẬP 2) - Tác giả: Yusura Kankitsu - Dịch giả: Phương Mai - Thể loại: light novel - Số trang: 220 - Khổ sách: 13x18 cm
Thuần Thú Sư Ở Dị Giới (Tập 3) - Tác giả: Yusura Kankitsu - Minh họa: Kabotya - Dịch giả: Dandeega - Thể loại: Sách Light Novel - Khổ sách: 13 x 18 cm -
Thuần Thú Sư Ở Dị Giới – Tập 3 Bản thường: 2 postcard bồi cứng in 2 mặt Bản đặc biệt: 2 postcard bồi cứng in 2 mặt + 1 boxset Kazehaya Souta, một nam
- Tên sách: Thuần Thú Sư Ở Dị Giới (TẬP 1) - Tác giả: Yusura Kankitsu - Dịch giả: Thúy Lương - Thể loại: light novel - Số trang: 228 - Khổ sách: 13x 18
THUẦN THÚ SƯ Ở DỊ GIỚI (TẬP 2) Kazehaya Souta, một cậu học sinh cấp III vô cùng bình thường, đã trải qua cuộc sống thuận buồm xuôi gió cùng ba thiếu nữ xinh đẹp
Một ngày nọ, Kazehaya Souta bất ngờ được nữ thần sắc đẹp Aphrodite đưa tới Dị giới Atelheid. Cậu bị giao cho nghề “Thuần Thú Sư” vốn chẳng ai mê! Đương lúc bối rối không
Thuần Thú Sư Ở Dị Giới - Tập 4 Dị giới Atelheid đã bước vào đỉnh điểm mùa hè. Không thể chịu nổi thời tiết nắng nóng gay gắt, Souta quyết định đi biển tránh
Thuần Thú Sư Ở Dị Giới - Tập 4 Dị giới Atelheid đã bước vào đỉnh điểm mùa hè. Không thể chịu nổi thời tiết nắng nóng gay gắt, Souta quyết định đi biển tránh
**Mặt trận Balkan** (28 tháng 7 năm 1914 - 29 tháng 9 năm 1918) hay **Chiến trường Balkan** là một trong những mặt trận của Chiến tranh thế giới thứ nhất, diễn ra trên bán
**Long Thụ**, còn gọi là **Long Thọ** (zh. 龍樹; sa. _nāgārjuna_ नागार्जुन; bo. _klu sgrub_ ཀླུ་སྒྲུབ་), dịch âm là **Na-già-át-thụ-na** (zh. 那伽閼樹那), thế kỷ 1–2, là một trong những luận sư vĩ đại nhất của
**Lịch sử Việt Nam** nếu tính từ lúc có mặt con người sinh sống thì đã có hàng vạn năm trước Công Nguyên, còn tính từ khi cơ cấu nhà nước được hình thành thì
**Sự kiện 30 tháng 4 năm 1975** là sự kiện Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam (QGPMNVN) tiến vào Sài Gòn, dẫn tới sự sụp đổ của Việt Nam Cộng hòa và chấm dứt
**Ung thư** (tiếng Anh: _cancer_), còn được gọi là **khối u ác tính**, **K**, là một nhóm các bệnh liên quan đến việc tăng sinh tế bào một cách mất kiểm soát và những tế
Tập san _Sử Địa_ số cuối cùng, 1975 **_Tập san Sử Địa_** là một tập san học thuật sưu tầm, khảo cứu chuyên ngành do nhóm giáo sư, sinh viên Trường Đại học Sư phạm
**Kiểm thử phần mềm** (tiếng Anh: **Software testing**) là một cuộc kiểm tra được tiến hành để cung cấp cho các bên liên quan thông tin về chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ
**Loạn An Sử** (chữ Hán: 安史之亂: _An Sử chi loạn_) là cuộc biến loạn xảy ra giữa thời nhà Đường vào thời Đường Huyền Tông Lý Long Cơ trong lịch sử Trung Quốc, kéo dài
**Loạn 12 sứ quân** (chữ Hán: 十二使君之亂, _Thập nhị sứ quân chi loạn_) là một giai đoạn nội chiến diễn ra vào cuối thời nhà Ngô, kéo dài từ năm 944 sau khi Ngô Quyền
phải|Một đội bắn tỉa của [[Lê dương Pháp]] Lính bộ binh bắn tỉa của Quân đội Mỹ với súng bắn tỉa [[súng bắn tỉa M24|M24 tại Afghanistan ngày 19 tháng 10 năm 2006.]] Lính bắn
**Bắc thuộc lần thứ hai** (chữ Nôm: 北屬吝次二, ngắn gọn: **Bắc thuộc lần 2**) trong lịch sử Việt Nam kéo dài khoảng 500 năm từ năm 43 đến năm 543, từ khi Mã Viện theo
Nguồn gốc của video game nằm trong quá trình phát triển với ống phóng tia âm cực -dựa trên hệ thống phòng thủ tên lửa vào cuối những năm 1940. Các chương trình này sau
**Lịch sử của Azerbaijan** là lịch sử của người Azerbaijan và các khu vực liên quan đến lịch sử, dân tộc và địa lý của người Azerbaijan. Dưới sự cai trị của Media và Ba
**Chiến tranh Punic lần thứ hai**, cũng còn được gọi là **Chiến tranh Hannibal**, (bởi những người La Mã) **Cuộc chiến tranh chống lại Hannibal**, hoặc **Chiến tranh Carthage**, kéo dài từ năm 218 đến
Trong Thủy thủ Mặt Trăng, mỗi Chiến binh thủy thủ đều có những món phụ kiện và vũ khí đặc biệt để chiến đấu với kẻ xấu. Có rất nhiều những phụ kiện góp phần
được biết nhiều hơn với cái tên là nhân vật chính trong Series Sailor Moon. Cô là kiếp sau của Princess Serenity và là hình dáng con người của Sailor Moon. Đây là nhân vật
**Câu lạc bộ bóng đá Manchester United** có một lịch sử gắn liền với ngành đường sắt nước Anh, được ra đời từ một đội bóng thuộc ngành đường sắt với tên gọi ban đầu
*** Đặc điểm nổi bật: - Độ chính xác đạt tiêu chuẩn ISO 15197:2013(*) - Tiêu chuẩn chính xác đạt 10/10(*) - Hộp đựng que thử thông minh: Được thiết kế để giữ cho que
Que Thử Đường Huyết Accu-Chek GUIDE - Hộp 50 Que *** Đặc điểm nổi bật: Que Thử Đường Huyết Accu-Chek Guide chỉ sử dụng được cho máy đo đường huyết accu-chek guide - Độ chính
*** Đặc điểm nổi bật:- Độ chính xác đạt tiêu chuẩn ISO 15197:2013(*)- Tiêu chuẩn chính xác đạt 10/10(*)- Hộp đựng que thử thông minh: Được thiết kế để giữ cho que thử không rơi
Đặc điểm nổi bật:- Độ chính xác đạt tiêu chuẩn ISO 15197:2013(*)- Tiêu chuẩn chính xác đạt 10/10(*)- Hộp đựng que thử thông minh: Được thiết kế để giữ cho que thử không rơi ngay
*** Đặc điểm nổi bật: Que Thử Đường Huyết Accu-Chek Guide chỉ sử dụng được cho máy đo đường huyết accu-chek guide - Độ chính xác đạt tiêu chuẩn ISO 15197:2013(*) - Tiêu chuẩn chính
**Lịch sử Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết** phản ánh một giai đoạn thay đổi cho cả Nga và thế giới. Mặc dù các thuật ngữ "Nước Nga Xô viết" và
**Campuchia** là một đất nước ở bán đảo Đông Dương, có lịch sử lâu đời và ảnh hưởng nền văn minh Ấn Độ. ## Các vương quốc đầu tiên Người ta biết về nước Phù
**Thư Thụ** (chữ Hán: 沮授; ?-200), tên tự là **Công Dữ** (公与), là mưu thần thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Hiến kế định thiên hạ Thư Thụ vốn là mưu thần
Một thủ môn bay người cản phá bóng khỏi cầu môn. Một thủ môn chặn cú sút từ một [[Tiền đạo (bóng đá)|tiền đạo của đội đối phương.]] Trong bóng đá, **thủ môn**, **thủ thành**
**Hán thư** (Phồn thể: 漢書; giản thể: 汉书) là một tài liệu lịch sử Trung Quốc cổ đại viết về giai đoạn lịch sử thời Tây Hán từ năm 206 TCN đến năm 25. Đôi
**Lữ thị Xuân Thu** () còn gọi là **_Lữ Lãm_** (呂覽) là bộ sách do Lữ Bất Vi - thừa tướng nước Tần thời Chiến Quốc sai các môn khách soạn ra những điều mình
**12 sứ quân** là những vị thủ lĩnh chiếm giữ các vùng lãnh thổ để hình thành lên thời kỳ loạn 12 sứ quân trong lịch sử Việt Nam. Tên tuổi của họ được chép
**Bắc thuộc lần thứ nhất** (chữ Nôm: 北屬吝次一, ngắn gọn: **Bắc thuộc lần 1**) trong lịch sử Việt Nam là thời kỳ đầu tiên Việt Nam nằm dưới sự cai trị của của nền phong
Sơ đồ vị trí [[12 sứ quân]] Đình Ném Đoài ở Khắc Niệm, Bắc Ninh **Nguyễn Thủ Tiệp** (; 908 - 967) hiệu _Nguyễn Lệnh công_ (阮令公) hoặc _Vũ Ninh vương_ (武宁王), là một thủ
**Lịch sử Hải quân Nhật Bản** bắt đầu với sự tương tác với các quốc gia trên lục địa châu Á thiên niên kỷ 1, đạt đỉnh cao hoạt động hiện đại vào thế kỷ
nhỏ|phải|[[Sư tử được coi là vị vua của muôn loài, biểu tượng của Hoàng gia, Vương quyền, sự thống trị, sự can đảm và cao quý, biểu tượng trong nhiều tôn giáo lớn trên thế
Tính năng nổi trộiQue thử đường huyết Accu-Chek Instant được sử dụng cho máy đo đường huyết Accu-Chek Instant Mg/Dl Kit Apac.Hộp 50 que được niêm phong giúp bảo vệ que thử.Thông số kỹ thuậtThương
Tính năng nổi trộiQue thử đường huyết Accu-Chek Instant được sử dụng cho máy đo đường huyết Accu-Chek Instant Mg/Dl Kit Apac.Hộp 25 que được niêm phong giúp bảo vệ que thử.Thông số kỹ thuậtThương
MÔ TẢ SẢN PHẨMQue thử OGCare cải tiến có enzym mới giúp kiểm tra đường huyết chính xác hơn, nên người dùng hoàn toàn yên tâm sử dụng.Đặc tính kỹ thuật:Công nghệ Enzyme GOD không
✅ Que thử đường huyết Benecheck Plus cho kết quả đo đường huyết chính xác:- Que thử Glucose là phụ kiện của máy đo đường huyết 3 trong 1 Benecheck Plus. Que thử đường huyết